Cách Học Một Ngôn Ngữ Trong 90 Ngày

Tôi vẫn còn nhớ những khoảnh khắc hạnh phúc nhất của đời mình. Khi còn ở Florence, tôi đã từng quyết định tới dự bữa tiệc của những người bạn Ý của mình. Bạn bè tôi không biết tiếng Anh. Tôi vẫn nhớ rõ mình đã cố gắng chỉ nói chuyện bằng tiếng Ý trong suốt bữa tiệc ấy. Và rồi, có một ai đó yêu cầu tôi kể chuyện cười.

Kể chuyện cười bằng một ngôn ngữ khác là một trong những trải nghiệm tồi tệ nhất mà bạn có thể tưởng tượng.

Tôi bắt đầu câu chuyện cười của mình bằng câu. C’era unavolta(nghĩa là Ngày xửa ngày xưa)…

Trong khi đang kể chuyện tôi bắt đầu thấy lo sợ. Tôi không thể nhớ nổi từ tiếng Ý nào. 30 người Ý nhìn chằm chằm vào tôi, chờ đợi phần kết câu chuyện.

Vào phút cuối, tôi nhớ ra và cuối cùng đã hoàn tất câu chuyện đó. Tôi mong đợi một vài cái vỗ tay an ủi. Nhưng thay vào đó, tôi nhận được một tràng cười vang như sấm, và tràng vỗ tay rào rào. Tôi đã khiến nhiều người Ý ở ngay chính đất nước của họ, nói bằng ngôn ngữ của họ, cười vang.

Cho đến nay, kỉ niệm đó vẫn là một trong những giây phút tuyệt vời nhất trong quá khứ. Đó là lí do trong bốn năm vừa qua, tôi có học ngoại ngữ, và giờ nói được năm thứ tiếng khác nhau: tiếng Anh, tiếng Ý, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Bồ Đào Nha, và cả tiếng Đức.

Những lợi thế của sự đa ngôn ngữ

Trở thành một người biết nhiều ngôn ngữ giúp mở ra cả một thế giới mới – thế giới của rất nhiều người khác nhau, những nền văn hóa khác nhau, và cả những xúc cảm khác nhau.

Học một ngôn ngữ thứ hai, bạn sẽ có nhiều lợi thế về mặt nhận thức. Ví dụ, theo nhiều nghiên cứu khoa học, học một thứ tiếng mới giúp ngăn chặn căn bệnh Alzheimer, kích thích khả năng của não bộ, đẩy lùi thành kiến về nhận thức, thậm chí còn tăng độ tập trung và khả năng đẩy lùi những điều gây phiền nhiễu. Bạn sẽ có thể tăng khả năng gây dựng những thói quen tốt đẹp hơn bằng việc học một ngôn ngữ mới.

Không chỉ dừng lại ở những lợi thế về mặt nhận thứ, người có thể giao tiếp bằng một ngôn ngữ thứ hai còn có rất nhiều lợi ích về mặt xã hội. Cảm thấy niềm vui khi bạn có thể gọi món bằng thứ tiếng mẹ đẻ của người phục vụ, nghe lén người khác nói chuyện trong thang máy, gây ấn tượng với những người bản địa bằng cách nói chuyện và thấu hiểu họ.

Điều tuyệt vời nhất khi học một ngôn ngữ thứ hai đó là bạn sẽ học ngôn ngữ thứ ba, thứ tư, thứ năm dễ dàng hơn rất nhiều. Thử thách không nằm trong việc học một ngôn ngữ mới, mà đó nằm trong việc học cách học ngôn ngữ. Một khi đã biết những phương pháp học, bạn sẽ có thể áp dụng cùng một kiểu ngữ pháp cũng như mẹo ngôn ngữ cho cùng mọi ngôn ngữ mới học. Chính vì lí do đó, trong khi mất ba năm hoặc hơn thế mới thành thạo tiếng Ý, tôi chỉ mất có hai tháng học tiếng Tây Ban Nha, và chỉ mất vài tuần học tiếng Bồ Đào Nha.

Tại sao hầu hết mọi người đều phạm sai lầm trong việc học ngôn ngữ

Tôi đã từng học tiếng Tây Ban Nha vài năm khi còn học phổ thông, thậm chí còn đạt điểm cao trong các kì thi quốc gia. Nhưng rồi một ngày, khi thực sự cố gắng nói thứ tiếng đó, đột nhiên tôi nhận ra rằng:

Với bốn năm học tiếng Tây Ban Nha ở trường, tôi vẫn không thể nào tự gọi món burrito.

Vậy điều gì không ổn ở đây? Theo như những bài kiểm tra tiêu chuẩn chính thức, tôi quá xuất sắc trong môn tiếng Tây Ban Nha, nhưng lại không thể hoàn tất những cuộc đối thoại đơn giản nhất!

Sự thực là, chúng ta không được học ngôn ngữ theo cách lí tưởng. Học sinh học ngôn ngữ thành từng nhóm lớn, và cho rằng một vài bảng điền từ hay bài tập ngữ pháp là quá đủ rồi.

Thế nhưng hầu như chẳng có ai thực sự học cách nói chuyện bằng ngôn ngữ đó cả.

Trên thực tế, bằng cách điền từ, chúng ta mới chỉ luyện tập lí thuyết. Nếu muốn nói chuyện tốt bằng ngôn ngữ đó, bạn phải thực sự luyện tập bằng cách nói chuyện.

Khi mọi người học một thứ ngôn ngữ dựa vào giáo trình trên lớp, hay với Rosetta Stone (một phần mềm học ngoại ngữ – F-Corner), tôi cố gắng chỉ cho họ thấy rằng nếu theo cách đó, họ sẽ không đạt được mục đích. Nếu bạn muốn nói trôi chảy một ngôn ngữ nào đó, bạn phải bắt đầu nói, nói thật nhiều.

Chiến lược cơ bản cho việc học ngôn ngữ nhanh

Việc học ngôn ngữ có vẻ khó khăn. Vì thế, trước khi đi vào chi tiết, tôi sẽ đưa ra cái nhìn tổng quát về chiến lược này.

1. Tìm những nguồn học phù hợp: Một cuốn sách ngữ pháp, phần mềm ghi nhớ, phim/sách
2. Tìm một gia sư dạy kèm. Nếu bạn muốn có một người trợ giúp ít nhất là trong một tháng, thì tôi nghĩ bạn nên đặt lịch học 4h/ngày.
3. Cố gắng nói và nghĩ bằng thứ ngôn ngữ mới. Mỗi lần không nhớ ra từ, hãy đặt từ đó vào phần mềm ghi nhớ của bạn. Và học từ vựng hàng ngày.
4. Tìm bạn bè, người học ngôn ngữ, và những người bản địa. Một khi có khả năng lập hội thoại đơn giản với gia sư, bạn cần phải tìm những người cùng học khác. Nếu chưa tìm ra, hãy nghĩ tới việc chuyển tới sống tại nước có nói thứ ngôn ngữ đó. Hay tập hợp thành một nhóm học ngôn ngữ ở lớp. Tập luyện không ngừng nghỉ. Nhưng đừng dừng việc nói tiếng Anh (trong ngữ cảnh rộng là tiếng mẹ đẻ – F-Corner).

Đó là chiến lược cơ bản. Tôi xin nhắc lại, chiến lược này có định hướng, bởi việc học ngôn ngữ trong vòng ba tháng thực sự là một thử thách. Nếu bạn muốn học chậm hơn, hay không thể chuyển tới một nước mới và tập luyện 4-8h/ngày, bạn có thể điều chỉnh kế hoạch học. Tuy nhiên, luyện tập hàng ngày cực kì quan trọng. Học 20 phút/ngày sẽ tốt hơn nhiều chỉ một hoặc hai lần một tuần.

Những gì cần thiết cho việc học ngôn ngữ

Để học một ngôn ngữ, bạn cần một số thứ để luyện tập. Dưới đây là những gì tôi hay dùng.

*Những tài liệu cần thiết

1, Một cuốn sách ngữ pháp chất lượng. Không thể thiếu nếu muốn học ngôn ngữ. Theo tôi, bạn nên chọn Dover’s Essential Grammar series – những cuốn sách đó rất rẻ, chính xác, và chuyên sâu. Khi còn ở Ý, cuốn sách ngữ pháp Dover Essential Italian Grammar book từng là kim chỉ nam cho tôi. Tôi đọc nó ở mọi nơi, ngủ cùng nó, thậm chí còn học thuộc lòng cả cuốn sách ấy.

2, Một cuốn sách về cụm từ. Nó giống như cuốn từ điển, nhưng tập trung vào cụm từ. Bạn có thể bắt đầu nhớ những câu dài và cụm từ, rồi tự nhiên sẽ học được những từ đơn lẻ. Tôi sẽ đề cập sâu hơn về những mẹo ghi nhớ ở phần sau.

3, Một cuốn từ điển trực tuyến.

Với đa số ngôn ngữ Latin, bạn nên chọn trang http://wordreference.com

Với tiếng Đức, hãy thử trang http://dict.cc

Google Translate cũng rất hữu ích, nhưng lạm dụng quá cũng không tốt.

4, Một ứng dụng ghi nhớ. Bạn phải ghi nhớ từ vựng. Tôi luôn ghi từ mới trong ứng dụng, và luyện tập vào buổi đêm.

Nếu dùng máy Mac, hãy thử ứng dụng Genius. Ứng dụng thông minh này sử dụng công nghệ chia thời gian nhằm mục đích kiểm tra kiến thức. Bạn sẽ bị hỏi ngẫu nhiên về từ hay cụm từ đang học. Bạn càng mắc nhiều lỗi sai, thì càng cần kiểm tra nhiều hơn. Theo tôi, bạn nên đặt tiếng mẹ đẻ vào cột bên trái, và ngôn ngữ mong muốn học vào cột bên phải. Như vậy, bạn sẽ học nói bằng thứ ngôn ngữ mới, chứ không phải là dịch nó ra. Nếu dùng máy tính cá nhân thông thường, lựa chọn tốt nhất là phần mềm Anki.

*Những nguồn học tham khảo

1, Một gia sư. Tôi thực sự khuyên bạn nên thuê gia sư tại nhà qua Craigslist (một trang rao vặt) hay một trường ngôn ngữ gần nhà bạn. Tuy vậy, nếu bạn không thể tìm được ai gần nhà hay chi phí học quá đắt đỏ, hãy thử ghé qua trang Edufire.com. Edufire là một trang web cho phép bạn đăng kí lớp học riêng hay nhóm học trực tuyến qua Internet. Một lần nữa, hay nhớ rằng, học riêng một thầy một trò vẫn cần thiết, bởi thế hãy bỏ việc học nhóm trên lớp đi.

2, Những người cùng học ngôn ngữ hay trợ giảng miễn phí: Hãy ghé qua The Mixxer. Đó là một trang web cho phép bạn kết nối, qua Skype, với nhiều người cùng học ngôn ngữ trên khắp thế giới. Chỉ cần chọn ngôn ngữ mẹ đẻ của bạn, và ngôn ngữ bạn đang học, The Mixxer sẽ tìm những người có nhu cầu học ngược với bạn (người nói thứ tiếng bạn cần học, và muốn học tiếng mẹ đẻ của bạn).

Ban đầu, những người học trực tuyến là nguồn trợ giúp đắc lực. Vì sao? Thứ nhất, vì việc tán gẫu qua mạng dễ hơn nhiều nói chuyện trực tiếp, nên bạn sẽ có cơ hội luyện tập ngôn ngữ của mình. Thứ hai, những buổi tán gẫu qua mạng của bạn sẽ được lưu lại, và người đối thoại cũng có thể sửa lỗi cho bạn dễ dàng hơn.

Tôi sử dụng Couchsurfing.org và Meetup.com để tìm bạn học ngôn ngữ, cũng như những buổi gặp mặt và luyện tập ngôn ngữ, cho dù tôi có ở đâu đi chăng nữa.

Tôi không khuyên bạn dùng Rosetta Stone. Rosetta Stone cực kì chậm. Bạn mất 1-2 tháng hoàn tất mức đầu tiên, mà chỉ dừng lại ở việc làm quen với thì hiện tại. Như thế thật phí thời gian.

Mặt khác, băng Pimsleur có thể hữu ích vì chúng giúp bạn luyện tập phát âm thông qua những đoạn hội thoại. Tuy nhiên, chúng cũng rất chậm. Để kiểm tra điều này, tôi bắt đầu học tiếng Đức với băng Pimsleur trong hai tuần trước khi khai giảng các lớp tiếng Đức của tôi. Tôi thấy như mình đang đi như tên bắn với một nửa băng tiếng Đức mỗi ngày, cho tới khi tôi gói gọn vốn kiến thức đó trong vòng chưa đầy hai ngày trong vai trò một giáo viên thực thụ.

Kế hoạch học ngôn ngữ trong 90 ngày

Nói lưu loát, hay ít nhất là thành thạo một ngôn ngữ trong vòng 90 ngày là điều có thể, nhưng cần sự tập trung cao độ. Điểm khó nhất chính là nhận thức của tôi: tôi phải thay đổi nhận thức của mình từ ‘Mannesh: một blogger muốn học tiếng Ý’ thành ‘Maneesh: một người học tiếng Ý (người viết blog vào thời gian rảnh).

Nếu bạn không thể tự do tập trung hoàn toàn vào việc học ngôn ngữ, cũng được thôi, nhưng quá trình học sẽ kéo dài hơn 90 ngày. Chỉ cần đảm bảo rằng bạn không ngừng luyện tập hàng ngày, hoặc bạn sẽ nhanh chóng quên hết vốn kiến thức đã học mà thôi.

Từ ngày 1 đến ngày 30

30 ngày đầu tiên đóng vai trò quan trọng trong quá trình học ngôn ngữ. Bạn cần phải chú tâm, càng tập trung càng tốt.

Nếu bạn muốn học ngôn ngữ trong vòng 90 ngày, tôi thực sự khuyên bạn nên chuyển tới đất nước nơi có sử dụng thứ ngôn ngữ đó. Điều đó sẽ giúp bạn nhập tâm khiến thức đó vào trong đầu, và cho phép bạn được bao quanh bằng thứ ngôn ngữ mới. Nếu bạn có thể chuyển tới một đất nước mới, hãy thử sống cùng gia đình bản địa. Bạn sẽ học được rất nhiều điều qua những bữa ăn hàng ngày của gia đình đó.

Dù thế nào đi chăng nữa, trong tháng đầu tiên, hãy học cùng với một người gia sư riêng – không phải là nhóm. Nhóm học chỉ khiến bạn thêm trì trệ và lười biếng, còn gia sư sẽ ép bạn vào khuôn khổ.

Có một điều quan trọng đó là: bạn phải là người học chủ động. Đa số mọi người đều cho phép bản thân mình được học, nhưng bạn phải đóng vai trò chủ động trong việc đặt các câu hỏi. Cách hiểu quá trình này hay nhất là thông qua video – một video trong một loạt video tôi đính kèm với bài viết này (bài viết gốc), có bao gồm một ví dụ tôi quay trong khi theo lớp học tiếng Thụy Điển, với lời giải thích cho các câu hỏi của tôi trong khóa học riêng. Hãy xem qua những video học tiếng tôi đã làm cho bài viết này tại đây.

Bạn bắt đầu gặp phải nhiều từ và cụm từ lạ, cả khi học cùng gia sư và khi tự học một mình. Hãy ghi những từ đó vào chương trình ghi nhớ trong máy tính.

Bạn muốn bắt đầu học thuộc 30 từ và cụm từ mỗi ngày. Tại sao lại là 30? Bởi vì trong 90 ngày, bạn sẽ phải học đến 80% kiến thức của ngôn ngữ đó.

Bài viết hay ho dưới đây nói về số lượng từ trong tiếng Nga.

• 75 từ phổ biến nhất xuất hiện tới 40%
• 200 từ phổ biến nhất xuất hiện tới 50%
• 524 từ phổ biến nhất xuất hiện tới 60%
• 1257 từ phổ biến nhất xuất hiện tới 70%
• 2925 từ phổ biến nhất xuất hiện tới 80%
• 7444 từ phổ biến nhất xuất hiện tới 90%
• 13374 từ phổ biến nhất xuất hiện tới 95%
• 25508 từ phổ biến nhất xuất hiện tới 99%

Như đã thấy, bạn cần phải học tầm 3000 cho tới 80% số từ vựng … có lẽ đã đủ trước khi bạn có thể bắt đầu học từ thật dễ dàng thông qua ngữ cảnh. 30 từ/ngày, bạn sẽ phải học gần 3000 từ trong 90 ngày.

Hãy sử dụng mnemonics để giúp ghi nhớ từ vựng.

Từ ngày 31 đến ngày 60

Sau một tháng đầu tiên, đã tới lúc tập trung vào việc thể hiện bản thân bằng thứ tiếng đó càng nhiều càng tốt. Sau một tháng kèm cặp riêng với gia sư, bạn đã có khả năng thực hiện các đoạn hội thoại cơ bản.

Nếu gia sư của bạn lấy mức giá quá cao, có lẽ bạn nên cân nhắc tham gia nhóm học nâng cao ngay từ bây giờ – bạn sẽ tiết kiệm tiền và có cơ hội tiếp xúc với nhiều người cùng học thứ ngôn ngữ như bạn. Hãy hạn chế nói bằng tiếng mẹ đẻ. Cố gắng nói bằng ngôn ngữ mới càng nhiều càng tốt. Nếu có thể, hãy tiếp tục học gia sư.

Nếu tất cả những điều trên đều có thể thực hiện được, hãy tìm người bạn trai hay bạn gái là người bản xứ. Việc học ngôn ngữ mới sẽ dễ dàng hơn nhiều khi bạn hẹn hò với một ai đó nói thứ ngôn ngữ mình đang học. Tôi đã từng gặp người đàn ông nói thành thạo tiếng Nga. Khi tôi hỏi ông ta mất bao lâu cho việc học tiếng, ông ta trả lời, ‘hai đời vợ.’ Lời khuyên tốt nhất của tôi cho việc tìm một người yêu bản địa đó là câu nói của một người bạn Ý của tôi trước đây: “Couchsurfing không phải là một trang web hò hẹn… nhưng có thể sẽ giúp ích cho bạn.”

Giờ đã đến lúc bắt đầu tìm người thực hành ngôn ngữ mới. Hãy tìm trong mục Nguồn học phía trên, và sử dụng The Mixxer và Couchsurfing để tìm người nói thứ ngôn ngữ bạn muốn học. Cố gắng hàng ngày dành chút thời gian tập luyện ngôn ngữ. Vì bạn đã có nền tảng căn bản, không nên coi đó là một công việc. Chỉ đơn giản là bạn dành thời gian giao tiếp với những người bạn mới mà thôi.

Hãy cố gắng đọc những cuốn sách đơn giản viết bằng thứ ngôn ngữ bạn đang học, gạch chân những từ bạn không biết. Bạn có thể thêm những từ đó vào phần mềm ghi nhớ.

Bạn nên bắt đầu suy nghĩ bằng thứ ngôn ngữ mới. Mỗi lần cố gắng thể hiện suy nghĩ cho bản thân, nhưng không thể nào nghĩ ra từ đó, hãy thêm từ đó vào phần mềm ghi nhớ. Tiếp tục học 30 từ và cụm từ mỗi ngày.

Từ ngày 61 đến ngày 90

Cho tới ngày thứ 60, bạn nên đạt mức nói chuyện thành thạo. Bạn chỉ cần luyện tập hàng ngày là đã có thể đạt mức rồi. Hãy nói chuyện dài hơn với những người bạn học ngôn ngữ của bạn. Cố gắng đi chơi với họ càng nhiều càng tốt. Tôi thậm chí đã từng nhận ra rằng một lượng cồn trung bình giúp tăng hiệu quả học ngôn ngữ đáng kể.

Hãy tiếp tục học 30 từ mỗi ngày, và tập luyện những từ bạn đã học, bạn sẽ đạt mức 3000 từ – quá đủ cho việc nói bằng thứ ngôn ngữ ấy, gần như là thuần thục, trôi chảy.

Đến lúc này, bạn có thể bắt đầu xem TV và đọc sách bằng thứ tiếng bạn đang học. Thuê vài đĩa DVD bằng thứ tiếng nước ngoài đó, và cố gắng nghe theo. Nếu cần, hãy bật phụ đề lên. Đừng lo nếu bạn chưa nghe thành thạo, bởi việc hiểu bộ phim khó khăn hơn rất nhiều thực hiện một đoạn hội thoại mặt đối mặt.

Hãy tiếp tục học thứ ngôn ngữ ấy vài giờ mỗi ngày. Cuối tháng, bạn sẽ nhận ra rằng mình đã nắm rất chắc thứ ngôn ngữ ấy rồi. Thật quá ngạc nhiên, bạn có thể học ngôn ngữ trong vòng chỉ 90 ngày với sự tập trung cao độ.

Kết luận

Xin chúc mừng! Bạn đã thành công. Bạn vừa học một ngôn ngữ chỉ trong vòng 90 ngày. Điều quan trọng nhất đó là bạn thấy mình học ngôn ngữ mới tiếp theo nhanh hơn rất nhiều. Bạn đã vượt qua phần khó nhất – học cách Học một ngôn ngữ.

Bạn đã có một kĩ năng mới. Học ngôn ngữ là gây dựng một thói quen mới – thói quen suy nghĩ và nói bằng thứ ngôn ngữ mới. Một khi đã thành thạo một ngôn ngữ, bạn sẽ có nền tảng cho nhiều ngôn ngữ khác sau này.

Hãy tưởng tượng, lần tới bạn gặp người bồi bàn, hay khách du lịch tới từ Ý, Mexico, hay Ai Cập, bạn có thể nói chuyện, kể chuyện hài, và nếu nhớ ra cái kết kịp thời – bạn cũng sẽ khiến ai đó cười phá lên bằng thứ ngôn ngữ của họ.

Bạn thấy đó. Học ngôn ngữ là cả một nghệ thuật.